Taal van schoot tot school - Hoera voor taal

Om op een positieve en doelmatige manier een antwoord te kunnen geven aan het taalvraagstuk in grootgemeente Genk werd dit incubatorproject “Taal van schoot tot school – Hoera voor Taal“ geïntroduceerd. Het project vroeg om een sterk taalbeleid met een degelijk beleidsvoerend vermogen. Dit vereiste investeringen voor de professionalisering van de kindbegeleiders op de werkvloer binnen de kinderopvang.

Het incubatorproject “Taal van schoot tot school – Hoera voor Taal“ vond plaats bij KDV Familia te Genk. Met dit project introduceerden zij via een stevig taalbeleid en deskundige verantwoordelijken op een duurzame wijze coaching en vorming voor alle kindbegeleiders op maat realiseren zodat zij binnen hun dagelijks werk met kinderen  gevarieerde taalstimulering bieden en positieve aandacht hebben voor de meertaligheid.

Steun door ehvl
€65.000
Organisatie
Een Hart voor Limburg

De kindbegeleiders hebben in de eerste plaats baat gehad bij de uitvoering van dit incubatorproject: hun kennis, vaardigheden en zelfvertrouwen om met taal bezig te zijn, werden vergroot. Dit door de aangeboden vorming, individuele coaching en video coaching van een interne taalcoach en de teamverantwoordelijken.

Binnen het taalaanbod praten de medewerkers meer tegen de kinderen, ook als ze heel klein zijn, over wat er gebeurt rondom en doen dit op een rustig tempo. Ze gebruiken hierbij volledigere zinnen en passen hun lichaamstaal aan naar wat ze zeggen. Ze verbinden het nieuwe taalaanbod met handelingen, materialen, prenten, … en geven de kinderen veel complimenten bij wat ze doen.

Qua spreekkansen voeren de medewerkers meer individuele gesprekjes met de kinderen, of gesprekjes in een kleinere kring. Ze gaan vaker uitgebreider in op onderwerpen die de kinderen aandragen en gebruiken een handpop of knuffel als medium om kinderen aan het praten te krijgen. Ze nemen vaker en meer wachttijd om naar de kinderen te luisteren en zetten kinderen aan om dingen, personen en gebeurtenissen met elkaar te vergelijken of te verbinden.

Daarnaast kregen ook de teamverantwoordelijken vormingen en choachings door een externe coach. Op deze manier blijft de kennis en kunde leven binnen de organisatie.

Het opleiden, vormen en coachen van een interne taalcoach heeft ervoor gezorgd dat er een grotere kennis- en expertisedeling mogelijk is binnen de organisatie. Door het aanstellen van een taalcoach werd formeel benadrukt dat taal een belangrijk item is binnen de organisatie.

Uiteraard hebben ook de kinderen en de ouders baat gehad bij dit project. Binnen een setting waarbij we bijna 40% van de gebruikers niet het Nederlands als thuistaal hebben, is het belangrijk om taal op een kwaliteitsvolle, doordachte en professionele manier de hele dag door aan te bieden in de opvang.

Om het project verder te kunnen verdiepen en wachten er nog wel wat uitdagingen met betrekking tot diversiteit, kinderarmoede en meertaligheid. Zo kunnen we stellen dat ruim 40% van de kinderen in Genk vanaf de geboorte opgroeien in een volledig anderstalig gezin. Voorschoolse kinderopvang is een uitermate waardevol pedagogisch milieu om kansenbevorderend te werken. Vandaar dat wij het ook erg belangrijk vonden dit incubatorproject vandaaruit te laten vertrekken om van schoot tot school baby’s en peuters een rijke taal-leeromgeving aan te bieden, elke dag weer. Dat garandeert een sterke start in het kleuteronderwijs.

Enkele ervaringen van de medewerkers

  1. Medewerkers waren enthousiast + gemotiveerd:

    • Ze vonden het leuk om hun actiepunt met de kinderen te oefenen.
    • Ze zagen dat het plezier bij de kinderen vergrootte.
    • Ze probeerden verschillende dingen aan te passen, om te zien wat het best werkte.
  2. Focus op:

    • Hun belangrijke rol in de ontwikkeling van kinderen (1ste 1000 dagen)
    • Draagkracht en haalbaarheid à geeft een ‘veilig gevoel’ waardoor ze gemakkelijker tot leren komen
  3. Uitdagingen:

    • Omzetten van taalstimulering in een automatisme
    • Opnemen van video’s werd soms gezien als schoolse opdracht
    • Nieuwe woordjes aanleren ≠ taalstimulerend werken
    • Spreekkansen creëren (en feedback erop geven) is moeilijker bij baby’s/peuters
    • Hoe jonger de leeftijd, hoe minder duidelijke interactie, hoe moeilijker om aan taalstimulering te werken

Teamverantwoordelijken gingen aan de slag met kindbgls die in het verleden reeds coaching rond taal op de werkvloer hebben gehad. Daarnaast gingen ze ook aan de slag met de teams.

Enkele ervaringen van de teamverantwoordelijken:

  1. Coaching rond het thema taal.

  2. Actiepunten opstellen waarrond gewerkt kan worden.

  3. Terugkerend puntje op de teamvergaderingen zodat het levend gehouden wordt binnen de teams,

En verder?

Binnen Stad Genk bekijken ze de mogelijkheden wat betreft verderzetting van het project in andere kinderdagverblijven en in samenwerking met het onderwijs. In december 2022 staat alvast de Stedelijke Adviesraad Kinderopvang in het teken van het thema ‘taal’.

Dit kunnen we als Een Hart voor Limburg enkel toejuichen.

Dit wil zeggen dat ons incubatorproject afgewerkt is. We hopen dat Stad Genk zijn verdere ervaringen zal delen en zo andere gemeenten zal motiveren en enthousiasmeren om ook in te zetten in “Taal van schoot tot school – Hoera voor Taal“.